Vanavond heeft de gemeenteraad van Gooise Meren de Jaarstukken van 2017 en het 1e voortgangsverslag van 2018 besproken.
Wat ons opvalt is dat keer op keer de kosten van grote projecten in onze gemeente te laag worden ingeschat en gedurende de tijd moeten worden aangepast, met negatieve gevolgen voor de begroting.
“Alsof je een goedkope vlucht boekt bij een prijsvechter, wat na alle nagekomen, en eigenlijk wel voorziene, extra kosten toch een dure vlucht blijkt te zijn”.
Lees hieronder de spreektekst van de PvdA fractie, ingebracht door Charles Wiss omdat Rolien Bekkema niet bij stem was:
Voorzitter,
Een bijzondere voorjaarssessie van onze begrotingscyclus dit jaar. Bijzonder omdat pas een maand geleden het nieuwe college is aangetreden. Bijzonder ook omdat wij op 30 mei jl, pas een maand geleden, het coalitieakkoord uitgebreid hebben besproken. Bij die gelegenheid hebben wij onze zienswijze daarop al duidelijk kenbaar kunnen maken. U kunt zich die vergadering waarschijnlijk nog wel herinneren. Wat deze sessie helemaal bijzonder maakt, is dat de jaarstukken, anders dan normaalgesproken het geval is rond deze tijd, niet vergezeld worden door de Voorjaarsnota. De Voorjaarsnota waarin nieuw beleid voor het komende jaar uiteengezet wordt.
Voorzitter, we begrijpen dit. We hebben vernomen dat de uitvoeringsnotitie, het College Uitvoerings Programma, van deze coalitie in oktober aan ons voorgelegd zal worden, inclusief de financiële onderbouwing van de dekking en benodigde middelen voor het nieuwe beleid.
Wat bij gebrek aan de beleidsvoornemens van dit college rest, is onze reactie op de jaarstukken en het 1e voortgangsrapport. Een niet onbelangrijke terugblik, maar zeker aan het begin van een nieuwe college periode natuurlijk nooit zo spannend als een echte voorjaarsnota die vooruit kijkt. Omdat wij toch graag vooruit willen kijken, zal ik in mijn inbreng onze aandachtspunten vanuit de jaarstukken meegeven, en verbeterpunten naar voren brengen die er wat ons betreft te behalen zijn. Natuurlijk doe ik dat in de hoop én de verwachting dat de coalitie dit serieus meeneemt in de nog in ontwikkeling zijnde uitvoeringsnotitie. De toekomst wordt immers gebouwd op het fundament van het verleden. Zie onze bijdrage dus wederom, net als bij het coalitieakkoord, als handreiking om mee te denken en mee te werken aan de totstandkoming van een breed gedragen uitvoeringsnotitie om Gooise Meren daadwerkelijk socialer, duurzamer, veiliger en vitaler te maken!
Als eerste, en meest belangrijke punt, wil ik namens mijn fractie onze zorgen uitspreken over al de, deels onbenutte, geldstromen in het Sociaal Domein. Uit de Jaarstukken van 2017 blijkt wederom, dat heel veel geld niet, of slechts gedeeltelijk ingezet wordt voor het behalen van de doelstellingen. Neem bijvoorbeeld de gelden voor schuldhulpverlening, voor de toegankelijke samenleving, voor de maatwerkvoorzieningen in de WMO en voor de portefeuille jeugd, alsmede ook de middelen voor thuiszorg en wijkverpleging.
Mijn fractie vindt het onbegrijpelijk dat er geld over gehouden wordt op deze beleidsterreinen. Laten we niet vergeten dat het hier gaat om middelen voor de ondersteuning voor inwoners die vaak in een kwetsbare positie zitten. En dat terwijl wij er zo vaak mee geconfronteerd worden dat onze inwoners de ondersteuning waar zij recht op hebben, helemaal niet eenvoudig en zonder grote inzet en uithoudingsvermogen kunnen krijgen. Als PvdA zijn wij voor een solide financieel beleid, maar als middel om onze doelen te realiseren, niet als doel om meer middelen over te houden. Het gaat hier om gelden die zijn geoormerkt voor activiteiten binnen het Sociaal Domein. Dat geld moet daar ook aan worden uitgegeven, wat de PvdA betreft. Ruimhartig en met zo min mogelijk bureaucratie. Graag zien wij op korte termijn een thema-avond tegemoet waarin al deze geldstromen en potjes voor ons inzichtelijk worden gemaakt, zodat het controleren van dit zo belangrijke maar ook complexe Domein voor ons als raad makkelijker en inzichtelijker gemaakt wordt.
Het moge duidelijk zijn zoals ik eerder opmerkte, dat wat mijn fractie betreft de middelen in het Sociaal Domein ruimhartig ingezet dienen te worden wanneer onze inwoners hier aanspraak op kunnen maken. De procedures voor de inzet en toekenning moeten wat ons betreft makkelijk, toegankelijk, op de inwoner gericht en inzichtelijk worden. Een mooie uitdaging voor de ‘to do-list’ van wethouder Boudewijnse in het CUP!
Een tweede punt waarvoor ik vandaag nadrukkelijk aandacht vraag valt in de portefeuille van wethouder Hendriks, inzake de financiën/begroting. De afgelopen jaren zijn grote projecten consequent en structureel te laag begroot/ingeboekt. Het lijkt haast alsof we ons rijk hebben lopen rekenen door wel de basisprijs te lezen, maar de kleine lettertjes vergeten zijn. U kent dat wel, je denkt voor €25 een vlucht naar London te boeken met een budgetmaatschappij, maar tegen de tijd dat je eindelijk aan boord zit, heb je ruim het 4 voudige betaald aan bagagetoeslagen, stoelreserveringen, beenruimte, raamplek, incheck voorrang en reisverzekering. Voorzitter, zo mag een gemeente toch niet werken? Wij mogen er toch vanuit gaan dat begrote kosten een realistisch beeld geven en niet slechts een lokkertje om in een project te stappen?
Wij hebben hier in het verleden al meerdere malen aandacht voor gevraagd en ook toezeggingen op gekregen. Waarom is het dan nu toch weer zo fout gegaan? Alleen al in het 1e voortgangsverslag praten we over miljoenen tekorten, die opgevangen moeten worden in onze begroting, maar die ook voor een groot deel te voorzien waren. Denk aan de verbouwing van de Emmaschool, het IKC in Muiden maar ook onlangs nog de forse meer-kosten voor de ontsluiting van de Krijgsman. Stuk voor stuk onderwerpen waar wij in de voorgaande raadsperioden bij herhaling expliciet onze vraagtekens bij hebben gezet, en de geruststelling van de wethouder hebben ontvangen. Wethouder Munneke Smeets zal dit kunnen bevestigen, zij liep immers bij diverse dossiers daarin voorop!
Voorzitter, het is mooi om een sluitende begroting te presenteren, dat begrijpen wij ook. Maar laat dit vanaf nu dan ook echt een sluitende en haalbare begroting zijn, zowel waar het projectbegrotingen betreft, als onze meerjarenbegroting. Kan de wethouder ons toezeggen dat wij niet telkens, bij voortgangsrapportages, jaarstukken, CUPs, begrotingen en voorjaarsnota’s de verwachtingen moeten worden bijgesteld doordat pas dan de reële kosten worden opgevoerd? De enorme overschrijdingen raken alle onderdelen van onze begroting, waardoor andere projecten, doelen en wensen weer naar beneden bijgesteld moeten worden. Dit afschalen zet de haalbaarheid onder druk, waardoor de verwachtingen van inwoners telkens weer moet worden getemperd.
Voorzitter, ik verzoek het college en meer specifiek wethouder Hendriks om in november met een eerlijke, de reële kosten dekkende, begroting te komen. Deze zal niet zo rooskleurig zijn als voorgaande, en misschien wel pijn doen. Maar die pijn is nooit zo groot als de pijn van niet nagekomen toezeggingen en teloor gegane hoop en verwachting. Laat de begroting een oprecht beeld laten zien van wat de mogelijkheden tot investeren/nieuw beleid voor de komende jaren zijn. Laten we het heft in eigen handen nemen in plaats van telkens achteraf bij te moeten schaven en -sturen en onze verwachtingen af te moeten schalen als raad én als inwoners.
Een derde aandachtspunt, voorzitter, betreft betaalbaar wonen. Uiteraard kijkt de PvdA met spanning uit naar de plannen die de coalitie ons zal presenteren in het najaar. Maar de nood is hoog en zoals mijn partijgenoot Schaefer ooit treffend zei: in gelul kun je niet wonen. Wij willen de coalitie nogmaals met klem meegeven dat de woningmarkt zo overspannen is en dat het momenteel zo goed als onmogelijk is om je in Gooise Meren te vestigen met een modale, laat staan met een krappe beurs. Het is schier onmogelijk om te starten met een wooncarrière als jongere of als oudere door te stromen naar een kleinere woning. Wij horen graag van de wethouder Munneke Smeets, hoe het staat met de prestatieafspraken met de woningbouwcoöperaties. Wij rekenen er gelet op haar inzet als raadslid dat zij direct na haar aantreden de verkoop van sociale huurwoningen zonder dat er in dezelfde kern wordt teruggebouwd, gestopt heeft. Het is nu tijd om druk te zetten. Ik roep u op direct te stoppen met eufemismen als de ‘betaalbare woningvoorraad’, die slechts op papier bestaat, en vol in te zetten op meer sociale huurwoningen waar wij een groot tekort aan hebben. Daarbij houden wij ook graag de mogelijkheid open om eventuele andere coöperaties te benaderen die graag in onze gemeente willen opereren, die wel bereid zijn om tot een goed resultaat te komen. Wij verzoeken de portefeuillehouder tevens om de prestatieafspraken ter goedkeuring aan de raad voor te leggen.
Voorzitter, ik wil het college ook een uitdaging meegeven. In het coalitieakkoord staat dat dit college wil staan voor haar inwoners, door middel van burgerparticipatie, transparantie en het ‘samen’ werken aan onze mooie gemeente. Wel, voorzitter, ik daag dit college dan ook bij deze uit om niet een loze-toezeggingen-college te worden/blijven, maar een actief uitvoerend college dat zaken voor elkaar krijgt. Dus maak nu werk van de vele toezeggingen uit het verleden! Ik denk aan de bomenplant als natuurcompensatie in Muiderberg, de geluidsmetingen in bijvoorbeeld het Thijssepark, het omarmen van inwonersinitiatieven, het maximaal inzetten voor de bereikbaarheid van, vooral de kleine, kernen en zo kan ik nog even doorgaan.
Voorzitter, ik rond af.
En dat wil ik doen met een positieve noot. Wij willen als raad, met elkaar, dat Gooise Meren de mooiste gemeente wordt om in te wonen, werken, recreëren en op te groeien. Veilig, duurzaam, sociaal en vitaal, was het toch? Wij vragen daarom hier nog specifiek aandacht voor het initiatief Sport en Spel in de openbare ruimte. Prachtige initiatieven en wij hebben gezien dat dit werkt! Onze inwoners zijn enthousiast, maken hier veel gebruik van en leren zich spelenderwijs en op plezierige wijze, zonder dwang, een gezondere leefstijl aan. Pas dit dus in en volop toe in uw beleid voor de openbare ruimte en bij ruimtelijke ordeningsprojecten! Zo maken we van Gooise Meren een pas echt een vitale gemeente die echt iets doet voor haar inwoners!
Aan de slag!
