We leven in gevaarlijke tijden

17 juni 2023

De 78-jarige historicus Simon Schama, schrijft altijd dikke boeken. Zijn nieuwste heet ‘In gezonde staat’ (448 bladzijden). Daarin heeft hij het over de moeizame relatie van de mens met vaccineren en wetenschap. Dat staat in Trouw. Zijn boeken krijgen altijd uitstekende kritieken, ‘Overvloed en onbehagen, de Nederlandse cultuur in de Gouden Eeuw’ (668 blz.) en ‘De Amerikaanse Toekomst, een geschiedenis’ (476 blz.) eveneens. Maar ik heb ze niet uit kunnen lezen, al zijn ze geweldig gedocumenteerd. Schama geldt als een van de meest ­invloedrijke historici van zijn generatie en zeker als een van de allergrootste verhalenvertellers, verbindt met achteloze oneliners de ene beeldende anekdote met de andere. Dus misschien komt u wel door al die pagina’s. Schama waarschuwt voor kwakzalvers en mensen die afgaan op hun gevoel. “Natuurlijke immuniteit heeft de miljoenen mensen die in de negentiende eeuw stierven aan cholera niet geholpen.” Een open manier van denken en nieuwsgierigheid brengt vaak doorbraken tot stand, terwijl complottheorieën al eeuwen rondgaan. Volgens Schama leven we in gevaarlijke tijden waarin ontwikkelde politici meningen als feiten verkopen en wantrouwen promoten.